Wraz z rozwojem rynku samochodów elektrycznych pojawiła się konieczność usystematyzowania prawnego szeroko pojętej elektromobilności. Najważniejszym aktem prawnym jest Ustawa z dnia 11stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 110).

Ustawa określa:

1) zasady rozwoju i funkcjonowania infrastruktury służącej do wykorzystania paliw alternatywnych w transporcie (zwanej dalej “infrastrukturą paliw alternatywnych”), w tym wymagania techniczne, jakie ma spełniać ta infrastruktura;

2) obowiązki podmiotów publicznych w zakresie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych;

3) obowiązki informacyjne w zakresie paliw alternatywnych;

4) warunki funkcjonowania stref czystego transportu;

5) krajowe ramy polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych oraz sposób ich realizacji.

Analizując normy prawne regulujące elektromobilność trzeba również zwrócić uwagę na Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie wymagań technicznych dla stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego (Dz. U. poz. 1316). Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe wymagania techniczne, inne niż w zakresie wymiany akumulatorów służących do napędu pojazdów:

a) dotyczące bezpieczeństwa eksploatacji, naprawy i modernizacji stacji ładowania i punktów ładowania stanowiących element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego,

b) jakie muszą spełniać ogólnodostępne stacje ładowania i punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w zakresie dotyczącym gniazd wyjściowych lub złączy pojazdowych;

2) rodzaje badań, jakim podlegają stacje ładowania i punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego, oraz sposób i terminy przeprowadzania tych badań przez Urząd Dozoru Technicznego

3) dokumenty dołączane do wniosku o przeprowadzenie badań;

4) wysokość opłaty za:

a) wydanie przez Prezesa UDT opinii, o której mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych,

b) przeprowadzenie przez UDT badań technicznych.

ZGŁOSZENIE URZĄDZENIA DO BADANIA

Istotnym aspektem regulowanym przez ustawodawcę jest zagadnienie dotyczące zgłoszenie urządzenia do badania. W ustawie (art. 16) zaakcentowano, że: “Stacje ładowania i punkty ładowania stanowiące element infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w zakresie ich bezpiecznej eksploatacji, naprawy i modernizacji podlegają badaniom technicznym przeprowadzonym przez UDT”.

Badanie, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza się:

1) przed oddaniem do eksploatacji stacji ładowania lub infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego;

2) każdorazowo w przypadku naprawy lub modernizacji takiej stacji lub infrastruktury, w tym polegającej na zwiększeniu liczby punktów ładowania, lub zmiany miejsca zainstalowania punktu ładowania w tej stacji lub infrastrukturze.

Wspomniane rozporządzenie Ministra Energii szerzej porusza zagadnienie urządzeń do ładowania pojazdów i badań technicznych przeprowadzonych przez UDT. Wyróżniono dwa rodzaje badań:

1) badanie techniczne wstępne – przeprowadzane przed oddaniem do eksploatacji stacji ładowania lub infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego;

2) badanie techniczne eksploatacyjne – przeprowadzane każdorazowo w przypadku naprawy lub modernizacji takiej stacji lub infrastruktury, w tym polegającej na zwiększeniu liczby punktów ładowania, lub zmiany miejsca zainstalowania punktu ładowania w tej stacji lub infrastrukturze.

Art. 18 rozporządzenia akcentuje, że badanie podlega na:

1) sprawdzeniu kompletności dokumentacji dołączonej do wniosku o przeprowadzenie badania;

2) weryfikacji, na podstawie przedłożonej dokumentacji, spełniania przez urządzenie wymagań technicznych określonych w ustawie, rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji;

3) oględzinach urządzenia;

4) wyrywkowych pomiarach, próbach funkcjonalnych lub próbach obciążeniowych, przeprowadzanych w przypadku, gdy o potrzebie ich przeprowadzenia zdecyduje inspektor UDT przeprowadzający badanie.

Wyróżniono w § 18 oględziny urządzenia. Są one wykonywane w celu potwierdzenia, że urządzenie:

1) spełnia wymagania techniczne określone w ustawie, rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji;

2) nie ma widocznych uszkodzeń wpływających na pogorszenie bezpieczeństwa.

Art. 19 dodaje, że:

1) urządzenie przedstawione do badania, powinno być całkowicie zmontowane i przygotowane do eksploatacji;

2) badanie inspektor UDT wykonuje w obecności eksploatującego lub osoby przez niego upoważnionej.

3) UDT wykonuje badanie, w terminie 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku o ich przeprowadzenie. Z przeprowadzonego badania sporządza się protokół.

Zgłoszenie do badania stacji ładowania lub punktu ładowania będące częścią całej infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego składa się w formie wniosku w oddziale terenowym (zgodnie z miejscem usadzenia urządzenia) lub biurze UDT, albo w Centrali UDT w Warszawie (można złożyć Wniosek elektronicznie za pomocą portalu eUDT). Polskie prawo uregulowało również kwestie, kiedy urządzenie podlega badaniom. Wyróżnia się dwa główne rodzaje stacji ładowania: ogólnodostępne stacje ładowania oraz nieogólnodostępne stacje ładowania. Ogólnodostępne stacje ładowania charakteryzują się równoprawnym traktowaniem każdego właściciela pojazdu elektrycznego i hybrydowego przez udostępnianie mu punktów ładowania pojazdów. Właściciel takiej stacji jest zobligowany do przekazywania danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych (EIPA), a stacje ładowania podlegają badaniom technicznym przeprowadzonym przez UDT. W przypadku nieogólnodostępnych stacji ładowania będą to stacje niespełniające warunków ogólnodostępnej stacji ładowania – w szczególności dopuszczania do korzystania z niej wszystkich posiadaczy pojazdów elektrycznych oraz hybrydowych. Tego typu stacje również podlegają badaniom technicznym przeprowadzonym przez UDT, natomiast operatorzy nie są zobligowani do przekazywania danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych (EIPA).

Wyróżnić jeszcze można dwa rodzaje stacji ładowania pojazdów elektrycznych – komercyjne i niekomercyjne (prywatne). Stacja ładowania pojazdów komercyjna musi być stacją ogólnodostępną, gdzie za ładowanie pojazdu elektrycznego konieczne jest opłacenie właściciela stacji. Komercyjne stacje ładowania pojazdów znajdują się najczęściej w przestrzeniach publicznych takich jak: parkingi osiedlowe oraz firmowe, hotele, galerie handlowe czy inne typy obiektów użyteczności publicznej.